Czym jest strategia?

Moje ulubione słowo, jak już wiesz, to „strategia”. Jestem strategiem biznesowym, na co dzień układam oraz wdrażam strategie dla klientów. Kocham to słowo i w dzisiejszym odcinku postaram się je „odczarować”. 

Wiem, że wiele osób nie do końca rozumie, co kryje się pod pojęciem strategii, dlatego często jej nie wdraża w swoim biznesie. W rzeczywistości strategia nie jest skomplikowana, gdy poznamy poszczególne kroki, które się na nią składają. Kiedy zrozumiemy, co dokładnie trzeba zrobić, aby ją opracować i wdrożyć, staje się to o wiele prostsze.

Czy strategia to plan?

Wiele osób twierdzi, że strategia to plan. Gdy wpiszemy w Google to słowo, to również w podpowiedziach zobaczymy, że jest to plan długoterminowy. Ale czy to jest plan?

Strategia to jest ogólna koncepcja, sposób, jak osiągnąć cel strategiczny, czyli jak dojść do naszej upragnionej przyszłości, wizji. Cel strategiczny to ten wielki nasz cel. Strategia pokazuje, jak dojść z punktu A do punktu B. 

Dlaczego strategia nie jest planem? 

Plan jest pewnego rodzaju instrukcją; to rozpisanie konkretnych kroków do osiągnięcia celu. Mam cel, rozpisuję, co muszę zrobić: założyć konto na Instagramie, dodać odpowiednie zdjęcia, tworzyć treści, budować bazę mailingową, w końcu wysłać ofertę. To jest plan – odpowiada na pytanie „co” muszę zrobić, i pokazuje, jakie kroki mam teraz podjąć.

Natomiast strategia jest dla mnie osobistym przewodnikiem na drodze z punktu A do punktu B.

Punkt A i punkt B: Jak je zdefiniować?

Punkt A to obecna sytuacja. Może jesteś na etapie zakładania biznesu i chcesz wdrożyć strategię, a może już prowadzisz firmę, ale twoje działania są chaotyczne i nie przynoszą zadowalających wyników. Punkt A dla każdego jest różny – to jest to miejsce, w którym się znajdujesz, ze swoimi zasobami i otoczeniem, które też dla każdego biznesu są inne.

Punkt B to pożądana przyszłość. Na tej drodze z punktu A do punktu B, aby osiągnąć swój cel, musimy w jakiś sposób zminimalizować problemy. 

Uwzględnienie zasobów w strategii

Każdy z nas ma inne zasoby. Ktoś może mieć samochód, ktoś inny rower, a jeszcze ktoś może podróżować pociągiem. Ktoś startuje z Krakowa i może szybko dojechać do Warszawy, a ktoś inny startuje z małej miejscowości oddalonej o 100 km od Krakowa i też musi dojechać do Warszawy.

Plan mógłby brzmieć: „Wsiądź do pociągu o 10:00 rano i wyjedź z Krakowa do Warszawy”. Ale co, jeśli ta osoba nie ma pieniędzy na bilet lub pociąg w jej miejscowości nie kursuje? Widoczny staje się problem z dostosowaniem planu do indywidualnych zasobów.

W kontekście zasobów w biznesie mówimy o czasie, pieniądzach, zasobach ludzkich, czyli kompetencjach. Jeżeli współpracujemy z kimś, zatrudniamy kogoś, mamy do dyspozycji też jego kompetencje.

Co łączy strategię i dowodzenie wojskiem?

Słowo „strategia” pochodzi z języka greckiego i oznacza dowodzenie wojskiem. Aby podbić jakiś obszar, dowódca musiał mieć wizję. Musiał się zastanowić, jak to zrobić. Nie miał planu, więc szukał sposobów, jak zdobyć nowe terytorium, biorąc pod uwagę np. liczebność swoich wojsk. Cały czas wymagało to pracy na własnych zasobach i szukania, jak może urzeczywistnić swoją wizję. 

Tak samo jest w obecnych czasach. Oczywiście, my z nikim fizycznie nie walczymy, ale musimy najpierw odpowiedzieć sobie na pytanie, jak dojść do punktu B. Później wyznaczamy mniejsze, konkretne cele, które pozwalają na realizację strategii. Strategiczną wizję rozpisujemy na mniejsze cele. Jeżeli ja, podróżując do Krakowa, chcę dojechać do Warszawy, to moim celem będzie dojazd do Krakowa. U innej osoby będzie to dojechanie do Krakowa, żeby potem wsiąść na pociąg do Warszawy. Rozpisujemy sobie ten cel w ramach naszej strategii, a później układamy konkretne plany, których wdrożenie umożliwi realizację celu. W ten sposób wiemy, co dokładnie mamy zrobić.

Jak widzisz, strategia nie jest planem. Strategia zakłada, jak mamy dojść do punktu B, często uwzględniając problemy, które pojawiają się na drodze, i np. konkurencję na rynku. Jeżeli nie uwzględnimy otoczenia, w którym działa firma, oraz dostępnych zasobów, to prawdopodobieństwo porażki wynosi 99,9%. Działając na konkurencyjnym rynku, jeśli chcemy wdrożyć tę samą strategię, musimy uwzględnić specyficzne warunki, np. zasoby własne i pracowników.

Strategia w biznesie

Skoro już rozumiesz, co kryje się pod słowem „strategia”, to teraz przyjrzyjmy się, czym jest strategia w odniesieniu do biznesu. Być może spotkałaś się z różnymi strategiami, jak strategia biznesowa, marketingowa, strategia komunikacji czy strategia social media, i zastanawiasz się, czy wszystkie one są potrzebne? Na którą się zdecydować?

Czy strategia biznesowa jest najważniejsza?

Tak! Z mojej perspektywy, z perspektywy stratega biznesowego, najważniejsza jest strategia biznesowa. Dlaczego? Bo to od niej zaczynamy, określając wszystkie założenia biznesowe, dlaczego biznes w ogóle istnieje, jakie jest jego otoczenie. Strategia biznesowa to fundament, na którym opierają się wszystkie inne strategie w firmie – w tym strategia marketingowa, komunikacyjna czy strategia social media.

Strategia biznesowa określa cele firmy, analizuje rynek, konkurencję i grupę docelową. Na jej podstawie można tworzyć spójne działania marketingowe i komunikacyjne, które rzeczywiście prowadzą do osiągnięcia zamierzonych celów.

Problemy z brakiem strategii biznesowej

W dzisiejszych czasach wiele małych firm i mikroprzedsiębiorstw skupia się głównie na strategii social media, często nie mając solidnej strategii biznesowej. To błąd, ponieważ działania w mediach społecznościowych powinny wynikać z ogólnej strategii firmy.

Młode przedsiębiorczynie, młodzi przedsiębiorcy, małe firmy i mikroprzedsiębiorstwa często nie uwzględniają w swoich działaniach strategii biznesowej. Skupiają się od razu na strategii social media, decydując się na zakup usługi ułożenia strategii social media. Moja rada: sprawdź, czy osoba oferująca strategię social media rzeczywiście posiada odpowiednie kompetencje, czy proponując strategię social media, pyta o strategię biznesową? Interesuje się Twoją grupą docelową? Jeśli nie, to znak, że jej podejście może być niepełne.

Przykład pułapki strategicznej w social mediach

Jeśli ktoś daje nam tylko plan działania, który sprowadza się do tworzenia określonych treści na danym kanale komunikacji np. na TikToku, to jest to niewystarczające. Na przykład, jeśli ktoś mi mówi: „Nagraj teraz taką rolkę, napisz o tym i o tym, a tutaj dodaj coś o Dniu Chomika”, to daje konkretny plan, ale nie bierze pod uwagę wizji marki czy konkurencji, dlatego to podejście jest niewystarczające. 

Dlaczego wracamy do strategii biznesowej?

Kiedy działania w social mediach nie przynoszą efektów, chociaż osoba wie, jak powinien wyglądać jej feed czy bio, często okazuje się, że brakuje solidnej strategii biznesowej, która uwzględnia analizę konkurencji i budowanie przewagi konkurencyjnej.

Wtedy takie osoby przychodzą do mnie i tworzymy dla nich strategię, która odpowiada na pytanie „jak”. A następnie przygotowujemy plan, czyli konkretne działania pod dany cel. Jeśli ktoś mi mówi: „Zrób to i to na tej platformie”, to jest to plan pod mój cel. Wiem, jaka jest moja strategia biznesowa, mam rozpisane cele i wiem, jak dojść do mojej wizji. Wiem, co chcę zrobić i jaki wynik osiągnąć np. po roku. Wiem już, jak się komunikować, dzięki strategii biznesowej i strategii marki. 

Jeszcze raz podkreślę, jakie mamy w ogóle strategie: 

• strategię biznesową, od której należy zacząć budowanie swojego biznesu.
• strategię marketingową, w której skład wchodzi strategia marki, która określa tożsamość marki, 
• strategię komunikacji 
• strategię social media.

Dlatego nie pomijaj strategii biznesowej, bo to z niej wypływają wszystkie inne. W kolejnych moich materiałach pokażę, jak możesz stworzyć ją samodzielnie. 

5 zalet posiadania strategii biznesowej

Zrozumienie rynku

Pierwszą zaletą posiadania strategii jest głębokie zrozumienie rynku. Strategiczne podejście wymaga analizy rynku i konkurencji, co pozwala na lepsze zrozumienie potrzeb klientów. Dzięki temu możemy dostarczać produkty i usługi, którym klienci nie będą mogli się oprzeć.  Chociaż na etapie otwierania firmy częściej myślimy o www, logo, kanałach social media, to jednak etap analiz, czyli zrozumienia rynku, pozwala nam tworzyć produkty, które się łatwo sprzedaje. Więc jeśli masz problem ze sprzedażą, warto cofnąć się do analizy grupy docelowej i dostarczyć produkt, który rzeczywiście rozwiązuje jej problemy.

Optymalizacja Zasobów

Strategia biznesowa pomaga także w optymalizacji zasobów, co pozwala unikać przepalania pieniędzy i efektywnie zarządzać personelem oraz czasem pracy. Dzięki strategicznym działaniom nie kręcimy się jak chomik w kołowrotku. Unikamy marnowania środków na nietrafione decyzje i możemy skupić się na działaniach, które naprawdę przynoszą efekty.  Przykładowo, nie podejmujemy spontanicznych decyzji na zasadzie: „wydaje mi się, że ten produkt będzie dobry, więc go zrobię”.

Wyznaczanie jasnych celów

Strategia pomaga również określić konkretne cele. Jasno określone cele pozwalają skupić się na działaniach, które mają rzeczywiste znaczenie. To łączy się z optymalizacją – koncentrujemy się na tym, co jest istotne, nie przepalamy naszego czasu ani pieniędzy.

Przewaga Konkurencyjna

Strategia biznesowa pozwala na uzyskanie przewagi konkurencyjnej poprzez identyfikację zasobów, mocnych i słabych stron oraz analizę konkurencji. Dzięki temu tworzymy ofertę, która jest lepsza i bardziej atrakcyjna. Przykładowo, możemy konkurować lepszą jakością, atrakcyjniejszą ofertą lub ceną, ale to właśnie strategia pomoże wybrać najlepszy sposób na zdobycie przewagi. To jest niesamowicie ważne, zwłaszcza w świecie social media, gdzie wyróżnienie się na tle konkurencji jest trudne. Zakładamy firmy, wchodzimy w świat social media, ale często się nie udaje przebić, bo nie zmniejszamy ryzyka niepowodzenia. Nie uwzlędniliśmy, jak się chcemy wyróżnić od konkurencji. 

Zmniejszanie ryzyka niepowodzenia

Każdy biznes wiąże się z pewnym ryzykiem, nigdy nie mamy 100% pewności sukcesu. Wdrażając strategię, zmniejszamy ryzyko niepowodzenia. Strategia to klucz do sukcesu, który w połączeniu z determinacją, odpowiednim nastawieniem i ciężką pracą, może przybliżyć nas do osiągnięcia naszych celów.

Podsumowując, pięć głównych zalet strategii, które dla mnie są najbardziej widoczne, to: zrozumienie rynku, optymalizacja zasobów, przewaga konkurencyjna, zmniejszenie ryzyka i wyznaczenie ram działania. 

Strategia jako fundament działania biznesu

Mając strategię, mamy jasno określone ramy działania. W dzisiejszym, pełnym sprzecznych informacji świecie, to kluczowe. Nie musimy się zastanawiać, które informacje są poprawne, kogo słuchać, komu na Instagramie czy TikToku zaufać. Nie mamy potrzeby kupowania 100 kursów, 20 różnych ebooków, nie dokształcamy się cały czas.

Konsekwencje braku strategii

Brak strategii dotyka aż 70% przedsiębiorców, co naraża ich na chaos informacyjny i sprzeczne komunikaty. Jeśli nie zaufamy sobie, będziemy się nieustannie dokształcać, nie wiedząc, co zastosować w naszym biznesie. Bez strategii nie mamy klarowności, co prowadzi do marnowania czasu i zasobów.

Pamiętaj o analizie rynku

Jeśli przeprowadzisz analizę rynku, poznasz swojego klienta i jego potrzeby, a także zrozumiesz konkurencję, nie musisz inwestować w dodatkowe kursy z komunikacji. Wiesz, jak porozumiewać się z klientem i jak dostarczyć mu wartość, co wynika z dobrze opracowanej strategii.

Zyskaj pewność przy podejmowaniu decyzji

Strategia wyznacza ramy, w których poruszamy się z pewnością i spokojem. Dodając do tych ram konkretne działania i plany, dążymy do realizacji celów. Strategia to nie tylko plan – to narzędzie, które prowadzi nas do sukcesu, nawet przy ograniczonych zasobach.

Strategiczne podejście przynosi wiele korzyści, dlatego warto je wprowadzić do swojego biznesu. W kolejnych odcinkach przedstawię szczegółowo, jak krok po kroku budować strategię, zaczynając od analizy grupy docelowej i segmentacji.